Budowa domu energooszczędnego to inwestycja w komfort, niższe rachunki oraz ochronę środowiska. Wśród wielu elementów, które decydują o charakterze takiego budynku, jedną z kluczowych ról odgrywają okna. Dobrej jakości stolarka okienna może znacząco ograniczyć straty ciepła, poprawić bilans energetyczny budynku, a nawet wspomóc jego pasywne dogrzewanie. Jakie zatem okna wybrać, by naprawdę spełniały standardy domu energooszczędnego?
1. Współczynnik przenikania ciepła – na co zwrócić uwagę?
Najważniejszym parametrem przy wyborze okien do domu energooszczędnego jest współczynnik przenikania ciepła Uw. Im jest on niższy, tym lepiej – oznacza to, że przez okna „ucieka” mniej ciepła.
- W przypadku domów energooszczędnych zaleca się, aby Uw nie przekraczał 0,9 W/(m²·K).
- Dla domów pasywnych ten współczynnik powinien wynosić nawet 0,8 W/(m²·K) lub mniej.
Warto jednak pamiętać, że Uw dotyczy całego okna (szyba + rama), a nie tylko samej szyby (Ug).
2. Pakiety szybowe – czy trzy szyby to standard?
W domach energooszczędnych standardem są okna trzyszybowe (tzw. pakiety trzyszybowe). Składają się one z trzech tafli szkła oddzielonych komorami wypełnionymi gazem szlachetnym, najczęściej argonem lub kryptonem, który ogranicza przenikanie ciepła.
Dzięki temu:
- poprawia się izolacyjność cieplna,
- zmniejszają się rachunki za ogrzewanie,
- rośnie komfort akustyczny.
Niektóre zaawansowane systemy oferują nawet pakiety czteroszybowe, ale w praktyce pakiety trzyszybowe spełniają wymagania większości inwestorów.
3. Rama okienna – PVC, drewno czy aluminium?
Choć to szyba odpowiada za największą powierzchnię przeszklenia, ramy również mają duże znaczenie. Muszą zapewniać wysoką szczelność i niskie przenikanie ciepła. Oto krótkie porównanie:
- Okna PVC (plastikowe) – najpopularniejsze rozwiązanie, dobre parametry cieplne, atrakcyjna cena, dostępne w wersjach z wkładkami termoizolacyjnymi.
- Okna drewniane – naturalne, estetyczne, dobrze izolują ciepło, ale wymagają regularnej konserwacji.
- Okna aluminiowe – niezwykle trwałe, odporne na warunki atmosferyczne, słabiej izolują, chyba że są wyposażone w przekładki termiczne.
Do domów energooszczędnych najlepiej sprawdzają się okna PVC klasy premium lub okna drewniano-aluminiowe, które łączą estetykę i trwałość.
4. Głębokość zabudowy i liczba komór
Nowoczesne okna energooszczędne mają głęboką zabudowę (najczęściej 80–90 mm) oraz wielokomorowe profile (nawet do 7 komór). Takie rozwiązania skutecznie minimalizują mostki termiczne i poprawiają izolację.
Ważne jest też odpowiednie uszczelnienie – nowoczesne systemy mają potrójne uszczelki, które poprawiają szczelność i akustykę.
5. Montaż ma znaczenie – ciepły montaż
Nawet najlepsze okna nie spełnią swojej funkcji, jeśli zostaną źle zamontowane. W domu energooszczędnym stosuje się tzw. ciepły montaż, który eliminuje mostki termiczne wokół ościeżnic. Polega on na użyciu:
- taśm paroizolacyjnych i paroprzepuszczalnych,
- odpowiednich pianek montażowych,
- montażu w warstwie ocieplenia (np. w systemie MOWO).
Dzięki temu cała konstrukcja okienna tworzy szczelną i dobrze izolującą przegrodę.
6. Wspomaganie zysków słonecznych
W domu energooszczędnym warto zadbać o odpowiednie rozmieszczenie okien względem stron świata. Duże przeszklenia od strony południowej umożliwiają pasywne dogrzewanie budynku zimą, co zmniejsza zapotrzebowanie na ogrzewanie.
Warto wybierać okna z wysokim współczynnikiem przepuszczalności energii słonecznej g – np. g = 0,6 (60% promieniowania słonecznego wpuszczane do wnętrza).
7. Dodatkowe rozwiązania – rolety, nawiewniki, szyby selektywne
Warto także rozważyć:
- szyby selektywne (niskoemisyjne) – przepuszczają światło i ciepło zimą, ale latem chronią przed przegrzewaniem,
- nawiewniki higrosterowane – zapewniają wentylację bez strat ciepła,
- rolety zewnętrzne – poprawiają izolację zimą i chronią przed przegrzewaniem latem.
8. Certyfikaty i normy
Kupując okna, warto zwracać uwagę na:
- certyfikaty Instytutu Domów Pasywnych (PHI Darmstadt),
- deklaracje właściwości użytkowych (DoP),
- etykiety energetyczne i raporty z badań laboratoryjnych.
To gwarancja, że produkt rzeczywiście spełnia deklarowane parametry.
9. Koszt a jakość – czy warto dopłacić?
Choć okna energooszczędne są droższe niż standardowe, to w dłuższej perspektywie przynoszą realne oszczędności. Dodatkowo mogą być elementem wymaganym do uzyskania dofinansowań, np. w ramach programu Czyste Powietrze.
10. Podsumowanie – jakie okna wybrać?
Do domu energooszczędnego warto wybrać:
okna trzyszybowe,
o współczynniku Uw ≤ 0,9 W/(m²·K),
z ciepłym montażem,
z ramami PVC premium, drewniano-aluminiowymi lub dobrze izolowanymi aluminiowymi,
z dobrym współczynnikiem przepuszczalności energii słonecznej (g ≥ 0,5),
z dodatkami poprawiającymi izolacyjność i wentylację.
Inwestycja w dobre okna to nie tylko krok w stronę niższych rachunków, ale też większy komfort życia, cisza, światło i ochrona klimatu.